Land van Cuijk

Natuurlijk kwam gisteren ook de SP fractie aan het woord tijdens de raadsvergadering. Fractievoorzitter Winfried Bosters verwoorde de standpunten van de SP in een zeer compleet en duidelijk betoog. Ook hij kwam in het betoog terug op betaling van het minimumloon en de regionale aanpak om mensen uit de bijstand aan het werk te krijgen. Hieronder het betoog van de SP fractievoorzitter Winfried Bosters.

Voorzitter,

Vanavond hebben we het over het sociale gezicht van onze gemeente. Dat sociale gezicht bewaren en bewaken is kernpunt van het coalitieakkoord dat wij als SP in 2010 sloten met CDA en LOF. Het sociale gezicht moet vooral ook blijken hoe we het hier in deze gemeente met z'n allen opnemen voor de mensen met de minste draagkracht. In 2010 maakten we deze afspraak en we zeiden dat hij ook zou gelden als we tegenwind zouden krijgen. Afspraken maak je niet alleen voor goede tijden maar zeker ook voor slechte tijden.

Zonder die afspraak over het bewaken en bewaren van het sociale gezicht was deze coalitie niet tot stand kunnen komen. En dat betekent ook dat als er getornd wordt aan die afspraak het fundament van de coalitie wordt bedreigd. Volgens de SP-fractie, volgens de SP-afdeling maar ook volgens de bevolking van Boxmeer is die dreiging levensgroot. Daarom trekken we vanavond aan de bel en zullen we de gemeenteraad straks ook om een duidelijke uitspraak vragen. We hopen dat die uitspraak er komt. Er staat werkelijk iets op het spel.

Deze gemeente werd eerder geprezen om zijn sociale beleid. De SP regeert hier alweer tien jaar mee. Dat gaat niet altijd gladjes en doet soms van au. Dat is niet erg, regeren is geen aardigheidje maar een zware verantwoordelijkheid. We hebben die verantwoordelijkheid tot nu toe naar eer en geweten gedragen – en we zijn bereid dat te blijven doen, maar niet tegen elke prijs. Voor ons kunnen we niet toegeven op het sociale gezicht van deze gemeente, daar ligt onze trots, en hopelijk niet alleen van de SP maar van de hele gemeenteraad.

Er spelen twee kwesties waarover we vanavond duidelijkheid willen. Het eerste is dat we willen dat de raad een streep in het zand zet als het gaat om de vraag of we in Boxmeer mensen aan het werk willen zetten zonder hen daarvoor het minimumloon te willen betalen. We begrijpen dat de gemeente financiële lasten op zich neemt als we het uitgangspunt bewaken dat werk moet lonen en dus niet tegen alleen maar bijstand verricht kan worden. Maar politiek is kiezen en hier kiezen wij voor de mensen en voor het principiële uitgangspunt dat we het minimumloon hier niet voor niets sinds jaar en dag hebben.

Het andere punt waarover we duidelijkheid willen hebben, hangt samen met het nu aan de orde zijnde agendapunt. Het betreft de toekomst van de sociale werkvoorziening en de uitvoering straks van de Wet Werken naar vermogen, als het parlement daar – onverhoopt – ja tegen zal zeggen. Door de landelijke politieke spanning is dat een onzekerheid geworden, en dat vinden wij vanzelfsprekend goed nieuws. Maar we moeten er voorlopig van uitgaan dat de wet er kan komen en wij dus voorbereid moeten zijn. Wij willen dat de sociale werkvoorziening zo sterk mogelijk staat om komende stormen te doorstaan en we geloven er niet in dat een Alleingang van Boxmeer verantwoord zou zijn. We zullen de storm alleen kunnen doorstaan als we samenwerken met alle gemeenten in de regio – zoals al die gemeenten ook vinden.

Dat als een lang maar beslist nodige inleiding bij het agendapunt dat nu voorligt en waar ik nu dieper op in ga.

De SP kan zich maar ten dele vinden in de voorliggende Meerjarige Aanvullende Uitkering voor de gemeente Boxmeer. Met deze aanvullende
uitkering worden de extra bijstandsuitkeringen betaald in de gemeente Boxmeer. Om voor deze uitkering in aanmerking te komen moet de gemeente een verbeterplan schrijven, waarin ze laat zien hoe men het aantal bijstandsgerechtigden weer terug gaat brengen naar een lager aantal.

In het verbeterplan kan de gemeente naast een aantal werktrajecten ook aangeven hoe de beloning van de mensen die het werk moeten gaan doen zal plaatsvinden. De gemeente is dus niet verplicht om in deze aanvraag al aan te geven wat de mensen die te werk gesteld worden gaan krijgen. Toch staat al in dit plan vermeld dat mensen moeten gaan werken met behoud van uitkering. Ze krijgen dus niets extra's voor het werk dat ze doen. Dat vindt de SP een hele slechte zaak. Een onverteerbare zaak, omdat daarmee de bodem onder het cooalitieakkoord wordt uitgeslagen.

Want werk moet lonen, mensen die werken moeten wat ons betreft meer verdienen dan mensen die zonder werk in de bijstand zitten. Dat is eerlijk en daarmee stimuleer je mensen om te gaan werken en om door te stromen naar de arbeidsmarkt.

Dat er in deze aanvraag alleen maar over het werken met behoud van uitkering geschreven wordt, is vreemd. Want daarmee loopt de aanvraag al vooruit op de Wet Werken naar Vermogen. Een wet die nog niet eens van kracht is geworden. En, als de crisis in Den Haag tot het einde van het kabinet leidt, wellicht ook nooit van kracht zal worden.

Veel gemeenten in Nederland hebben grote moeite met de strenge bezuinigingsregels die de aankomende Wet Werken naar Vermogen kent. Ook kleven er volgens de VNG grote bezwaren aan de bureaucratische rompslomp rondom het vaststellen van de verdiencapaciteit van de betrokkenen. Dit staat te lezen in een artikel op de website van de VNG van 28 maart jl.

Daarom verbaast het de SP des te meer dat juist Boxmeer, een gemeente die zich heeft verplicht om een sociaal gezicht te hebben en te houden, vooruit wil lopen op regelgeving waarmee fors wordt bezuinigd en die alleen nog maar in concept bestaat. EN daarom hoeft het niet te verbazen dat de wethouder die voor de Spin dit college van B&W zit, daar onoverkomelijke problemen mee heeft. Het moet meer verbazing wekken dat de andere wethouders die problemen kennelijk niet hebben.

Want nogmaals, een dergelijke keuze botst met het coalitieakkoord waar dit college zijn handtekening onder heeft gezet. Daarin staat NIET dat we gaan zoeken naar een goedkope en laagbetaalde oplossing voor de zwakkeren in de samenleving. Maar daarin staat WEL: dat we de mensen aan de onderkant van de samenleving zullen ontzien en dat we armoede actief moeten voorkomen. Dit plan sluit daar in het geheel niet op aan, integendeel. Het plan laat zien dat werken niets meer oplevert dan een uitkering. Volgens onze fractie werkt dat niet stimulerend maar deprimerend.

De SP heeft haar afwijzing over het werken met behoud van uitkering de afgelopen weken heel duidelijk laten horen. Op straat, in de media en vandaag in deze gemeenteraad. De SP vindt dat er voor werk een werkloon betaald moet worden en geen bijstandsuitkering. Kort gezegd: werk is werk en bijstand is bijstand. Die zaken moet je niet door elkaar halen. Die zaken mag je niet door elkaar halen.

En wat ons betreft krijg je voor werk tenminste het wettelijk minimumloon. Dat we al sinds jaar en dag in Nederland. De invoering van het wettelijk minimumloon werd breed gesteund door allerlei politieke krachten. Links vond het sociaal noodzakelijk,rechts vond het economisch verstandig, het midden vond het allebei.

Dat een meerderheid van ons gemeentebestuur nu klakkeloos aan wil sluiten op de WWnV vinden wij echt heel slecht. Waarom protesteert de gemeente Boxmeer niet richting Den Haag? Een sociale gemeente als de onze hoort niet te buigen maar zich te laten horen. We willen onze gemeente horen betogen dat de bezuinigingen onze gemeente veel te hard treffen en dat we:

• meer geld nodig hebben om mensen fatsoenlijk te kunnen begeleiden naar de arbeidsmarkt?
• meer reïntegratiegelden nodig hebben, om mensen te laten herintreden.
• dat werken moet lonen, ook al zit je in een werktraject.

Helaas niets van dat alles, de meerderheid van ons gemeentebestuur lijkt keurig aan het handje te willen lopen en de rekening daarvan bij de burgers neer te leggen.

Dat moeten we niet willen als gemeenteraad, daartegen moeten we onze stem verheffen.

Kunst, cultuur, maatschappelijke organisaties en de bibliotheek hebben het door alle bezuinigingen al moeten ontgelden. De SP had graag gezien dat het college meer had gedaan om met goede en betaalbare alternatieven te komen, helaas zijn die uitgebleven. De mensen hebben het grotendeels zelf op moeten lossen.

En nu gaat de gemeente Boxmeer ook nog het minimumloon wegschrappen. En tegelijkertijd wordt het IBN afgebroken, want in het plan wordt ook aangegeven
dat werktrajecten die eerst via IBN liepen nu ineens via Stichting actief gaan. Laat ik tot een aantal concrete vragen komen aan de verantwoordelijke wethouder. Ik weet dat hij een minderheidsvisie heeft maar toch hoor ik hem ook graag uitleggen waarop de meerderheid van het college zich baseert.

• Heeft die meerderheid deze keuze gemaakt op basis van offertes die bij stichting Aktief en het IBN zijn opgevraagd?
• En zo nee, waarom heeft er geen kostenvergelijk plaatsgevonden?
• En is de aanbestedingsprocedure dan wel goed gevolgd?
• Zo nee, waarom is dat niet gebeurd?
• Zijn we in Boxmeer bezig om afscheid te nemen van het IBN?
• Zo ja, waarom wil de gemeente Boxmeer dat, terwijl omliggende gemeenten juist een heel ander geluid laten horen en hun vertrouwen in de samenwerking uitspreken, gisteren nog tijdens een overleg hierover?

Kortom voorzitter, voor de SP – en hopelijk voor de meerderheid van deze raad – moet er nu politieke helderheid gegeven worden, hoe Boxmeer zijn sociale gezicht blijft ophouden, hoe moeilijk de tijden wellicht ook zijn. Maar beloofd is beloofd!

Om de gemeenteraad in de gelegenheid te stellen die duidelijkheid te verschaffen dien ik namens mijn fractie een motie in waarin we uitspreken dat uitgangspunt is en blijft dat mensen die werken tenminste het wettelijk minimumloon daarvoor ontvangen. En tevens spreken we in deze motie uit dat we gaan voor regionale samenwerking als het gaat om de sociale werkvoorziening, nu en in de toekomst.

Ik begrijp dat ik zaken scherp stel. Maar de aard van de zaak maakt dat ook nodig. Ik heb afgelopen week veel reacties uit de Boxmeerse samenleving gekregen. Reacties die erop aandringen Boxmeer sociaal te houden. Ik hoop dat deze gemeenteraad daar, alles afwegend, ook voor zal gaan.

Winfried Bosters
Fractievoorzitter SP Boxmeer